Wielkanocne
Malowanie

„Skąd wzięło się malowanie jajek? Najstarsze odnalezione ubarwione jajka pochodzą z Mezopotamii. Natomiast jajko w Egipcie symbolizowało bogini Ptah, w Grecji – Afrodytę. Z kolei Owidiusz i Pliniusz wspominali o zwyczajach malowania jajek. Otóż jak zwykle jest wiele legend i podań z tym związanych. Z X w. pochodzi pewna grecka legenda. Św. Magdalena po zobaczeniu pustego grobu udała się do domu, a tam zobaczyła czerwone jajka. Zabrała je ze sobą i opowiadając apostołom o zmartwychwstaniu Jezusa, rozdawała te jajka.
Natomiast inna legenda mówiła o tym, że Żydówki malowały różne sceny na jajkach, by odciągnąć mężczyzn od kamieniowania Chrystusa. Z kolei jeszcze jedna wskazywała na zamianę kamieni w pisanki. Tak Bóg zmniejszał cierpienie swego Syna.
Pisankowe gry i zaloty
Legendy legendami, a prawda była taka, że do pisanek siadano już w Wielki Piątek, a ozdabianiem jajek zajmowały się tylko dziewczęta. Potem brały wodę, w której gotowały się jajka, i myły w niej włosy. Po co? Otóż miały być one później gęste i lśniące. Natomiast pisanki służyły im jako wykup w Poniedziałek Wielkanocny – dawały je chłopcom, by ich nie oblewali. A najpiękniej ozdobione jajko wręczały temu, który im się podobał. Jeżeli chłopak odwdzięczył się tym samym prezentem, dziewczyna mogła być zadowolona.
Z pisankami wiązało się wiele gier i zabaw, a najpopularniejsza to walatka, czyli rozbijanie pisanki o pisankę. Kolejna to burda, a polegała na rzucaniu do siebie pisanek. Jeśli ktoś ją złapał, zabierał, a gdy stłukł, to oddawał jedną ze swoich przeciwnikowi. W niektórych miejscowościach dochodziło do istnych zawodów przerzucania jajek przez domy lub kościoły. Również dzieci miały fajną zabawę związaną z poszukiwaniem pisanek. A jako prezenty dawano własnoręcznie ozdobione jajka.
Triki malarzy
Obecnie mamy już gotowe barwniki, ale kiedyś musiano sobie radzić z pomocą naturalnych. I tak też aby uzyskać kolor żółty, jajka barwiono w łupinach cebuli. A jasnożółty pochodził z kory młodej jabłoni i suszonych jaskrów polnych. By uzyskać kolor zielony, przygotowywano wywar chociażby z pokrzywy, liści fiołka czy też młodego żyta ozimego. Jajka nabierały bordowego odcienia w momencie zanurzenia go w wodzie w pniu dębowym. Fiolet uzyskiwano w wyniku gotowania jajek w wywarze z liści ciemnej malwy. Pisanki o kolorze czerwonym pochodziły z wywarów z m.in. owoców czarnego bzu, kory dębowej, szyszek czy krokusów. A czerń można było uzyskać dzięki korze olchy i liściom klonu czarnego. Prócz powyższych barwników korzystano także z atramentu, kawy i cynamonu.
Każdy kolor coś oznaczał. Fiolet i niebieski symbolizowały koniec postu, czyli żałoby. Odcienie takie, jak żółty, zielony i różowy to radość ze zmartwychwstania, a czerwień to krew, którą Chrystus przelał na krzyżu. I właśnie z czerwonym wiąże się kolejna legenda – otóż Tatarzy wymordowali ludzi na cmentarzu, a była wówczas Wielkanoc. Wzięli jajka i maczali je w krwi. Potem na pamiątkę ofiar właśnie ten kolor dominował wśród pisanek.
Z czasem nie wystarczyło już tylko malować jajka. Zaczęto tworzyć rysowanki z pięknymi ornamentami. Ten sposób ozdabiania rozwijał się. Matki przekazywały córkom różne sposoby zdobień. Każde pokolenie dodawało coś od siebie i obecnie możemy zobaczyć niesamowite cuda pisankowe.”

Wielkanoc już tuż-tuż. Oto kilka propozycji dla „ małych” i „dużych” w jaki sposób można udekorować jajka by powstały piękne, kolorowe pisanki.

1. Stopniowanie odcieni – wystarczy wstawić jajko do szklanki z barwnikiem spożywczym, nie zanurzając go w całości. Dolewać stopniowo wody. Efekt imponujący.

2.Na słodko - możemy jajko posmarować klejem a następnie obtoczyć lub obsypać kolorowym cukrem lub słodką posypką. Tą samą metodą można udekorować jajko brokatem, makaronem typu gwiazdki, kaszami.

 

3. Motywy roślinne-do skorupki jajka przykładamy mokry listki np. natki pietruszki. Wkładamy całość do cienkiej skarpetki nylonowej lub rajstopy. Tak przygotowane jajko barwimy w łupinach z cebuli lub w gotowych barwnikach. Prawda, że piękne.

4. Koronkowe pisanki- jeżeli mamy w domu kawałek starej serwetki lub firanki możemy zawiązać nią jajko i zanurzyć w barwniku. Powstanie piękny wzór.

5. Wydrapywanki- technika raczej dla „dużych”. Potrzebujemy:
zabarwione jajo w łupinach cebuli, ostre narzędzie np. nożyk do tapet, igła, pilniczek oraz… pomysłu na wzór, który będziemy chcieli wydrapać na pisance.


6. Marsjańskie jaja- potrzebujemy ugotowane jajka, najlepiej w kolorze białym. Wąska taśma klejąca, gumki recepturki, którymi okleimy jajko. Szklanki z barwnikami.


7. Sznurkowa pisanka-potrzebujemy jajko posmarowane klejem oraz kolorowe nitki, najlepiej sprawdzi się mulina. Otaczamy jajko kolorowymi nitkami, niteczka przy niteczce.


8. Malowane farbami- prosta w wykonaniu technika. Potrzebujemy tylko jajka ugotowanego na twardo(może być zabarwione na jeden kolor)oraz farb plakatowych. Farbę możemy nakładać różnymi narzędziami: pędzelkami, stempelkami, gąbeczką a nawet wykałaczką. Do dzieła!

9. Mozaikowe jajka- potrzebujemy ugotowane jajko, kolorowe skorupki jajek. Zamiast skorupek możemy użyć kolorowego papieru podartego na małe kawałeczki. Jajko smarujemy klejem i obklejamy skorupkami lub papierem.

10. Marmurkowe jajko do schrupania- propozycja prosto na wielkanocny stół. Potrzebujemy ugotowane na twardo jajka i barwniki spożywcze. Łyżeczką tłuczemy skorupkę jaja, tak by nie odpadła a następnie zanurzamy w barwniku spożywczym. Zostawiamy na minimum 3 godziny i po tym czasie delikatnie zdejmujemy skorupkę.


Nawiązując do tematyki Świąt Wielkanocnych warto wzbogacić biblioteczkę naszych pociech o książkę Anny Jankowskiej „Opowiedz mi, mamo Polskie zwyczaje i obrzędy wielkanocne”
Książka napisana w formie rozmowy córki z mamą o znanych i mniej znanych tradycjach wielkanocnych. Książka zawiera szereg ciekawostek. Napisana jest przystępnym językiem, dzięki czemu dzieci bez problemu zrozumieją opisywane przez autorkę zwyczaje. Oprawiona jest w piękne, kolorowe ilustracje, które pobudzą wyobraźnię niejednego malucha.

Źródła: www.miastodzieci.pl,

www.sposobynawszystko.pl

www.razemzdziećmi.blogspot.com

www.magazynddomowy.pl
www.przyślijprzepis.pl